Θανάσης Καββαδάς: «Νέο θεσμικό πλαίσιο προστασίας των ευάλωτων δανειοληπτών – Μέτρα για τα κόκκινα δάνεια, κυρώσεις για καταχρηστικές πρακτικές» – Ομιλία στη Βουλή
Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής πραγματοποίησε ο Βουλευτής Ν. Λευκάδας, Θανάσης Καββαδάς, στο πλαίσιο συζήτησης νομοσχεδίου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την προστασία των οφειλετών και την έκτακτη ενίσχυση ευάλωτων ομάδων.
Ο Βουλευτής ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας ότι στα χρόνια της κρίσης διογκώθηκαν οι οφειλές των πολιτών, όχι μόνο σε σχέση με τις δανειακές τους υποχρεώσεις, αλλά και με τις οφειλές τους προς το δημόσιο. Σχολίασε ότι η σεισάχθεια και η διαγραφή χρεών με ένα νόμο και ένα άρθρο, που υπόσχονταν κάποιοι, οδήγησαν σε κλειστές τράπεζες, σε υπερφορολόγηση, σε νέα μνημόνια ενώ, αντίθετα, η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, από τον Ιούλιο του 2019 αντιμετώπισε το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους με αίσθημα ευθύνης απέναντι στους πολίτες και με σοβαρότητα.
Αποτέλεσμα αυτής της σοβαρότητας και της συγκροτημένης πολιτικής, ήταν:
α) η μείωση του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων στις τράπεζες από 40,6% το Δεκέμβριο 2019 σε 8,6% τον Ιούνιο 2023.
β) η μείωση, στο ίδιο διάστημα, του «κόκκινου» χρέους ως προς το σύνολο των οφειλών από 68,3% σε 61%
γ) Η διαμόρφωση του ιδιωτικού χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ σε 101% – ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το 133% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ωστόσο, τόνισε, η βελτίωση δεν σημαίνει ότι το πρόβλημα λύθηκε, αφού από τα 387 δισεκατομμύρια του ιδιωτικού χρέους, τα 236 δισεκατομμύρια είναι ληξιπρόθεσμες οφειλές και, επομένως, χρειάζονται και άλλα μέτρα όπως το υπό συζήτηση νομοσχέδιο, το οποίο αποτελεί επικαιροποίηση και βελτίωση μιας σειράς παραμέτρων που σχετίζονται με το ιδιωτικό χρέος.
Τόνισε ότι μέσα από τις διατάξεις του νομοσχεδίου επέρχονται σημαντικές αλλαγές στο λειτουργικό πλαίσιο τραπεζών, servicers και funds, ενώ επανέρχεται βελτιωμένο το Σχέδιο «ΗΡΑΚΛΗΣ» για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, για την προστασία των ευάλωτων και αδύναμων οφειλετών μέσα από ορθολογικές, ρεαλιστικές ρυθμίσεις.
Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι μέσα από την ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της κοινοτικής Οδηγίας 2021/2167 τίθενται πλέον συγκεκριμένοι κανόνες για τη λειτουργία funds και servicers, αφού οι τελευταίοι θα πρέπει να λειτουργούν μέσα σε ένα πλαίσιο κανόνων που επιβάλλει:
α) την απαγόρευση παρενόχλησης, καταναγκασμού ή αθέμιτης επιρροής κατά την επικοινωνία τους με τον δανειολήπτη,
β) την καθιέρωση διαφανών, άμεσων και δωρεάν διαδικασιών για τη διαχείριση των καταγγελιών των δανειοληπτών και
γ) την προστασία των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής των δανειοληπτών, και μάλιστα επί ποινή αυστηρών προστίμων που φτάνουν τις 500.000 ευρώ ή ακόμα και σε ανάκληση της άδειας λειτουργίας τους.
Σε ό,τι αφορά τα funds, ανέφερε ότι αναλαμβάνουν την υποχρέωση να παρέχουν, μέσω ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας, η οποία θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία το αργότερο έως 31/03/2024, προσωποποιημένη και αναλυτική ενημέρωση προς τους οφειλέτες για το ύψος οφειλής, το ιστορικό των πληρωμών, τις δόσεις και το επιτόκιο της ρύθμισης.
Στη συνέχεια ο Βουλευτής αναφέρθηκε στις σημαντικές, όπως είπε, αλλαγές που προβλέπονται στον εξωδικαστικό μηχανισμό και προβλέπουν μεταξύ των άλλων:
α) Βελτίωση του μαθηματικού τύπου για τα δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση, ώστε να αυξηθεί το κούρεμα της οφειλής για όλους τους δανειολήπτες και όχι μόνο τους ευάλωτους. Το κούρεμα σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να φτάσει και το 28%.
β) Σταθερό επιτόκιο 3% για τρία χρόνια για όλες τις ρυθμίσεις, ιδίως για τις τράπεζες, που μέχρι σήμερα ήταν πολύ υψηλότερο.
γ) Δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό φυσικών προσώπων που κληρονόμησαν οφειλές προς το δημόσιο και φορείς κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίες έχουν βεβαιωθεί σε βάρος επιχειρήσεων που έχουν κλείσει.
δ) Αυτόματη και υποχρεωτική αποδοχή της αναδιάρθρωσης χρέους ευάλωτων οφειλετών από τους δανειστές. Ο οφειλέτης, αν θέλει, μπορεί να την απορρίψει, όμως οι πιστωτές μπορούν να την προσβάλουν μόνο με στοιχεία στα δικαστήρια.
Χαρακτήρισε ως νομοθετική διάταξη με σαφές κοινωνικό πρόσημο τη ρύθμιση για τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης ακινήτων. Ο θεσμός προβλέπει ότι οι ευάλωτοι δανειολήπτες μπορούν να μένουν στο σπίτι τους για 12 χρόνια, πληρώνοντας ένα μικρό ενοίκιο και έχοντας παράλληλα και το δικαίωμα επαναγοράς από τον φορέα.
Με τη νέα ρύθμιση, ο οφειλέτης θα μπορεί πλέον να αποπληρώσει το τίμημα της κατοικίας του και να την επαναγοράσει, ακόμη και πριν να συμπληρωθούν τα 12 χρόνια, χωρίς να υποχρεούται να πληρώσει τα ενοίκια που απομένουν για τη συμπλήρωση της δωδεκαετίας. Επιπλέον, τόνισε, ο φορέας θα μπορεί να αγοράζει το ακίνητο έως 30% χαμηλότερα από την εμπορική αξία, μείωση η οποία φυσικά θα μετακυλύεται στον δανειολήπτη, εφόσον θελήσει να αγοράσει πίσω το ακίνητό του.
Αναφέρθηκε επίσης σε μια σημαντική για τη ρευστότητα διάταξη που δίνει τη δυνατότητα σε εταιρείες εκτός τραπεζικού συστήματος να χορηγούν δάνεια – κάτι που, όπως τόνισε, δεν γίνεται πρώτη φορά, αφού ήδη δίνονται δάνεια από μη τραπεζικούς φορείς, κυρίως δάνεια καταναλωτικά ή μικροπιστώσεις, ενώ πλέον η δυνατότητα επεκτείνεται σε επιχειρηματικά και στεγαστικά δάνεια.
Υπογράμμισε ακόμη τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους από την επέκταση του συστήματος των άμεσων πληρωμών μέσω του συστήματος IRIS, για άμεση μεταφορά χρημάτων χωρίς προμήθειες και χρεώσεις για συναλλαγές ποσών έως 500 ευρώ.
Τέλος, ο Βουλευτής αναφέρθηκε συνοπτικά σε τροπολογία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, για την ενίσχυση ευάλωτων πολιτών, τονίζοντας ότι, πρόκειται για μία ακόμη δέσμευση με κοινωνικό πρόσημο που γίνεται πράξη. Ενδεικτικά ανέφερε ότι:
α) Πάνω από 1.000.000 συνταξιούχοι και ανασφάλιστοι υπερήλικες θα λάβουν
από 150 ευρώ,
β) 800.000 δικαιούχοι του επιδόματος παιδιού θα λάβουν μισό επίδομα επιπλέον,
γ) 210.000 δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος θα λάβουν επιπλέον 50% του μηνιαίου επιδόματος,
δ) 225.000 δικαιούχοι διαφόρων αναπηρικών επιδομάτων θα λάβουν ενίσχυση 200 ευρώ.
Κλείνοντας την ομιλία του ο Βουλευτής είπε:
«Σε όλη τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου στην Επιτροπή αλλά και στην Ολομέλεια δεν ακούσαμε αντιπροτάσεις, μόνο αφορισμούς και εύκολες λύσεις, που όμως είναι εκτός πραγματικότητας.
Η Κυβέρνηση όμως της Νέας Δημοκρατίας έχει επιλέξει το δρόμο της ευθύνης απέναντι στους πολίτες. Αντιμετωπίζει μετωπικά το σοβαρό πρόβλημα της διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους. Εξαντλεί όλα τα περιθώρια και βελτιώνει διαρκώς το θεσμικό πλαίσιο για την προστασία των ευάλωτων δανειοληπτών.
Σε αυτόν το δρόμο θα συνεχίσουμε για τη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και της αναπτυξιακής πορείας της οικονομίας μας.»
Το βίντεο της ομιλίας μπορείτε να δείτε εδώ
