Η ΠΡΕΒΕΖΑ ΕΙΝΑΙ ΣΕΙΣΜΟΓΕΝΗΣ, ΣΕΙΣΜΟΓΟΝΟΣ, ΣΕΙΣΜΟΠΑΘΗΣ ;…

 …ή απλά «πολύσειστη»

Με τους πρόσφατους σεισμούς της Ιταλίας αλλά και με το δικό μας μικρότερο σεισμό πριν ένα μήνα ακριβώς, ήρθαν πάλι στην επικαιρότητα και στην κουβέντα μας τα ζητήματα της αντισεισμικής μας θωράκισης και της πιθανότητας για έναν ακόμη σεισμό, εννοείται, με κάποια σοβαρά αποτελέσματα για την πόλη μας. Άλλωστε οι παλιότεροι δεν ξεχνάμε τις λευκές νύχτες που ζούσαμε διανυκτερεύοντας έξω από τα σπίτια μας, τη βραδιά μετά το σεισμό,στην τότε αραιοκατοικημένη πόλη μας Πρέβεζα. Εγώ θυμάμαι που κοιμήθηκα μια χαρά στη μετέπειτα Λεωφόρο Ειρήνης, ακριβώς στο χώρο του σημερινού Β’ Δημοτικού Σχολείου. Ο δημόσιος χώρος στα καλύτερά του. Βέβαια δεν ξέρω αν και οι γονείς μου κοιμήθηκαν το ίδιο καλά. Πάντως γνωρίστηκαν και γείτονες που δεν γνωρίζονταν…

Το ζήτημά μας δεν θα είναι σήμερα στο σημείωμα αυτό η ουσία από πλευράς σεισμολογικής και …προγνωστικής. Άλλωστε δεν έχουμε δικαίωμα για τέτοιες κουβέντες παρά σε προκαθορισμένο πλαίσιο προστασίας που πληθυσμού και όχι καλλιέργειας φόβου και αγωνίας. Το ζήτημά μας λοιπόν τίθεται από μέρους μας, κύρια, από πλευρά γλωσσική σε σχέση με τις λέξεις (ή επιστημονικούς όρους) που χρησιμοποιούμε όταν μιλούμε για τα ζητήματα των σεισμών. Και νομίζω πως είναι σοβαρό κοινωνικό ζήτημα να είναι διαδεδομένη σε όλους μας μια σωστή αντίληψη για το τι καταλαβαίνουμε όταν γίνονται αναφορές στα σεισμικά ζητήματα καθώς και το τι καταλαβαίνουν οι άλλοι, από τα λεγόμενά μας, για τους σεισμούς. Σε ορισμένες στιγμές πρόκειται για ζητήματα ζωής και θανάτου. Όλοι εμείς οι κάτοικοι των οικισμών του Ιουνίου, νησιώτες και στεριανοί, σε πόλεις και χωριά, τα ζούμε αυτά συχνά.    

Οι τέσσερις λέξεις που συχνά ακούγονται είναι «σεισμογενής», «σεισμογόνος», «σεισμόπληκτη» και «σεισμοπαθής». Τι από αυτά είναι η Πρέβεζα; Αν είναι κάτι…

Πρώτα πρώτα σεισμογενής δεν είναι, αφού σεισμογενής είναι αυτός που προέρχεται ή διμορφώνεται ή παράγεται από κάποιους σεισμούς (*). Επίσης, ούτε απλά σεισμογόνος είναι αφού δεν πρόκειται για μια περιοχή ή πόλη που προκαλεί σεισμούς στη γύρω περιφέρεια. Μάλλον αυτή η ίδια είναι που δέχεται σεισμικά κύματα από σεισμούς που προκαλούνται σε διάφορα σημεία του Ιονίου. Σεισμόπληκτη βέβαια και σεισμοπαθής υπήρξε η Πρέβεζα κατά το παρελθόν, αλλά κανείς μας δεν έχει σήμερα την αίσθηση πως η πόλη είναι σεισμόπληκτη και σεισμοπαθής. Βέβαια, επίσης κατά το παρελθόν, υπήρξαν συμπολίτες σεισμόπληκτοι και σεισμοπαθείς. Και μάλιστα μερικοί ίσως ακόμα να θεωρούνται τέτοιοι ιδίως αν δεν φρόντισαν να επωφεληθούν από δανειοδοτήσεις ανακατασκευής των πληγέντων κτισμάτων τους.

Οπότε, όπως φαίνεται, μένουμε χωρίς καθαρή λέξη-έννοια για την περιοχή ή την πόλη που «σείεται» συχνά από σεισμούς που γεννιούνται κοντά της και εκδηλώνονται στο έδαφός της. Όμως θυμάμαι πως σε παλιότερη συζήτηση είχε αναδυθεί η λέξη «πολύσειστη», που δεν έτυχε να τη συναντήσω σε λεξικά. Προέρχεται όμως από την αρχαία ελληνική γραμματεία και είναι εύκολα κατανοητή. Βάζουμε και την εικόνα με σχετικό αρχαίο κείμενο αν και υπάρχουν εν χρήσει παρόμοιες λέξεις με την ίδια κατάληξη όπως :

• η «άσειστη» περιοχή που συνδέεται με την ειδική σημασία «αυτή που δεν προσβάλλεται από σεισμούς»,
• η «ισόσειστη» που είναι η περιοχή ίσης σεισμικής έντασης (ή, θεωρητικά, ο γεωμετρικός τόπος των σημείων στην επιφάνεια του εδάφους που ορίζουν περιοχές ίσης σεισμικής έντασης) και
• η «πλειόσειστη» περιοχή που είναι αυτή στην οποία εκδηλώθηκε η μεγαλύτερη καταστροφή (ή, θεωρητικά, η περιοχή η οποία περικλείεται από την ισόσειστη γραμμή μέγιστης έντασης).

Κατά τη γνώμη μας η λέξη «πολύσειστος, η, -ο» είναι χρήσιμη σεισμολογική έννοια που πρέπει να διαδοθεί στην σεισμοπαθή μας ελληνική κοινωνία.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ
(*) Ωστόσο, σε γενική θεώρηση, μπορούμε να πούμε πως κάθε σημείο της Γης είναισεισμογενές. 

ΠΗΓΗ: Γιάννης Ρέντζος Δημόσιος χώρος Πρέβεζα- Λούρος-Ζάλογγο