Πριν λίγες μέρες «επισκέφτηκα» το δικαστήριο. Ήταν μια αναπάντεχη δίκη για ζητήματα του Δήμου και κλήθηκα ως μάρτυρας για ένα θέμα που είχα φέρει στο Δημοτικό Συμβούλιο ως εκπρόσωπος της δημοτικής μας παράταξης. Εξάλλου, τώρα που εντείνεται στην πόλη μας η παρουσία και η επαγγελματική προβολή καλλιτέχνιδων και εργατριών συναφών καθηκόντων, μπορούμε να αναφερθούμε σε σχετικά ζητήματα.
Είχα πολλά χρόνια να δω τη μεγάλη αίθουσα των συνεδριάσεων και τη θυμήθηκα όπως ήταν από παλιά. Μου έφερε μάλιστα στο νου την πρώτη φορά που είχα παρακολουθήσει δίκες εκεί με συνθήκες που θα σας πω πιο κάτω. Να πω βέβαια πως με εντυπωσίασε η τόσο επιμελημένη εμφάνιση των δικηγόρων ‒όλοι κουστουμαρισμένοι και γραβατωμένοι‒ παρά τις τόσες ενδυματολογικές αλλαγές, που έχουν σημειωθεί στην κοινωνία και το κράτος (στην νομοθετική και την εκτελεστική εξουσία). Βέβαια, δεν το βρίσκω υπερβολικό το ντύσιμό τους, αφού ξέρουμε πως σε άλλες χώρες, οι λειτουργοί της Θέμιδος φορούν κατά τη διεξαγωγή της δίκης τήβεννο, συνήθως ριχτή, πάνω από το κοστούμι τους.
Μου δίνεται η ευκαιρία, λοιπόν, σήμερα να αφηγηθώ, όπως τα θυμάμαι, την πρώτη δίκη που παρακολουθήσαμε ως μαθητές του λυκείου (των τελευταίων τάξεων του τότε εξαταξίου γυμνασίου, δηλαδή) και τις συνθήκες υπό τις οποίες βρεθήκαμε εμείς, ανήλικοι ακόμα, στο Δικαστήριο.
Τι είχε γίνει; Ένας συμμαθητής μας, σε διαπληκτισμό με τον καθηγητή των θρησκευτικώνΑπόστολο Γλένη, ένα ήρεμο και ταπεινό Λευκαδίτη, (που, μερικές φορές, μπορεί, απλά, να «τα έπαιρνε στο κρανίο»), είχε χαρακτηρίσει τον καθηγητή του και προσωρινό διευθυντή του γυμνασίου, εις επήκοον και άλλων, «κομμουνιστή». Τότε ‒μιλάμε για τέλος δεκαετίας 1950-60‒ αυτό αποτελούσε μια επικίνδυνη κατάσταση, αφού δεν υπήρχε νόμιμο κομμουνιστικό κόμμα στη χώρα, ενώ οι θεωρούμενοι ή οι κατηγορούμενοι ως κομμουνιστές υφίσταντο διωγμούς. Πολύ περισσότερο όσοι υπηρετούσαν ως δημόσιοι υπάλληλοι. Με τέτοιο χαρακτηρισμό άλλωστε είχε απολυθεί ο Γλένης μαζί με τη συνάδελφό του Διονυσία Σαββοπούλου-Ρέντζου, τη μάνα μου, αλλά επανήλθαν και οι δύο αργότερα χάρη στη μελέτη του φακέλου τους, που έγινε με παρέμβαση του βουλευτή Πρέβεζας – Λευκάδας Κωνσταντίνου Καλκάνη, πολιτικού της Δεξιάς, που θεωρούνταν πολύ δημοκρατικός και υπερκομματικός άνθρωπος. Να πω επίσης για το μαθητή, που αμέσως μετά έγινε αστυνομικός, πως μου φαινόταν ένα συναισθηματικό και φιλότιμο παιδί, αλλά, επειδή ήταν σε άλλο τμήμα, δεν τον ήξερα καλά, ούτε κάτι άλλο σχετικό.
Έτσι καθώς είχαν τα πράγματα, ο Γλένης ήταν υποχρεωμένος να μην αφήσει να αιωρείται ο πολιτικός χαρακτηρισμός για το πρόσωπό του (αφού, όπως είπαμε, ήταν παράνομη η συμμετοχή πολιτών και μάλιστα δημοσίων υπαλλήλων σε κομμουνιστικό φορέα) και να καταθέσει μήνυση εναντίον του προσώπου που την απεύθυνε, ώστε να διαλευκανθεί ενώπιον ακροατηρίου το ζήτημα. Όπως και έγινε, ενώ, σε μερικούς μήνες, είχε καθοριστεί και η ημερομηνία της δίκης.
Εξάλλου ο Γυμνασιάρχης (Γρηγόριος Τζομάκας, που είχε τοποθετηθεί στο μεταξύ στην κενή από καιρό θέση) θεώρησε σκόπιμο να υποδείξει στους μαθητές της τελευταίας τάξης (και σε όποιον άλλο ήθελε, αλλά με άδειά του) να παρακολουθήσει τη δίκη, για συμπαράσταση στον καθηγητή και πρώην διευθύνοντα αλλά και σαν ευκαιρία, ίσως, «αγωγής του πολίτη». Έτσι, πριν σχολάσουμε κανονικά, φύγαμε από το σχολείο και φτάσαμε στο Δικαστήριο για να παρακολουθήσουμε τη δίκη. Δεν ήταν όμως η μόνη του πινακίου της δικασίμου. Ένα τσούρμο από καλοντυμένα και φρεσκοβαμμένα κορίτσια είχε πιάσει τις πρώτες θέσεις του ακροατηρίου…
ΠΗΓΗ: Γιάννης Ρέντζος “Δημόσιος χώρος” Πρέβεζα- Λούρος-Ζάλογγο
